წვერის შესახებ
უზენაესი ალლაჰი ყურანში ჩვენს საყურადგებოდ ასე ბრზძანებს: "შუამავალმა თქვენ რაც მოგცეთ ის აიღეთ და რაც აგიკრძალოთ იმას განერიდეთ"[1] ახლა ვნახოთ რას გვაძლევს შუამავალი და რას გვიკრზძალავს: "ულვაშები ძალიან დაიმოკლეთ, წვერი კი გამოუშვით." "მუშრიქების საპირისპიროდ მოიქეცით, ულვაშები დაიმოკლეთ და წვერი გამოუშვით." "ულვაშები დაიმოკლეთ, წვერი გამოუშვით, ამგვარად მაზდეანებს ნუ დაემსგავსებით."[2]
ახლა ვნახოთ ზეიდ ბინ ჰაბიბი (კმაყოფილი იყოს ალლაჰი მისგან) როგორ გადმოგვცემს შუამავალის ირანის ქისრას ელჩებთან საუბარს: "როდესაც ებანუჰი და ჯედ ჯემირე შუამავალთან მოვიდნენ, შუამავალმა თავი შეაბრუნა და მათ სახეზე შეხედვა შეიზიზღა, რადგან მათ წვერი გაპარსული და ულვაშები გამოშვებული ქონდათ. შუამავალმა უთხრა:
-სირცხვილი თკვენ! ეს რა ფორმაა? მათ:
-ჩვენი ბატონი ჩვენ ასე გვიბრძანებს. უთხრეს. შუამავალმა:
-მე ჩემმა უფალმა წვერის გამოჩვება და ულვაშების მოჭრა მიბრძანა."[3]
მორწმუნეთა დედა აიშე (კმაყოფილი იყოს ალლაჰი მისგან) შუამავალისგან გადმოგვცემს: "10 რამე (მუსლიმანისთვის) ბუნებრივი რამეა: ულვაშების მოჭრა, წვერის გამოშვება, მისვაქით კბილების გაწმენა, წყლით ცხვირის გამოწმენდა, ფრჩხილების მოჭრა, საჭუჭყე ადგილების დაბანა, იღლიებს ქვეშ თმების გასუფთავება, წვერის შემოკეთება, ბინდძური ადგილების წყლით დასუფთავება."[4]
აბდულლაჰ ბინ ომერი (კმაყოფილი იყოს ალლაჰი მისგან) გადმოგვცემს: "ალლაჰის შუამავალმა ჩვენ ულვაშების დამოკლება და წვერის გამოშვება გვიბრძანა."[5] შუამავალი კიდე ერთ ჰადიში ასე ბრძანებს: "ვინც რომელიმე ხალხს დაემსგავსება ის მათგანაა."[6] ამ უკანასკნელი ჰადისის თანახმად კაცი ვალდებულია იმ ხალხსა და იმ საზოგადოებას ემსგავსებოდეს რომლის წევრობაზეც პრეტენზია აქვს.
მუსლიმანი რომ შუამავალის ყველა ნათქვამზე უნაკლოდ და უპირობოდ უნდა ემორჩილებოდეს შემეგი აიათები მოწმობენ: "შუამავალი თქვენ რასაც მოგცემთ ის აიღეთ და რასაც აგიკრძალავთ იმათ გამრიდეთ."[7] "ალლაჰის შუამავალი თქვენთვის კარგი მაგალითია."[8] "ვინც შუამავალს ემორჩილება ის ალლაჰს ემორჩილება."[9]
შუამავალი რომ არ მოიტყუებს და ალლაჰის ზეშთაგონებაზე დაყრდნობის გარეშე არ ისაუბრებს ამაზე შემდეგი აიათი მოწმობს: "ის თავისი სურვილით არ საუბრობს, არამედ ის ნამდვილად ზეშთაგონებაა (ღვთისგან)"[10] დიახ შუამავალი არ ტყუის და არც მაშინ მოუტყუია როცა ქისრას ელჩებს უთხრა: "-მე ჩემი უფალი ულვაშების მოჭრას და წვერის გამოშვებას მიბრძანებსო." არცერთი შემთთხვევა არაა დაფიქსირებული შუამავალს ან საჰაბეს წვერი გაეპარსოს.
და ბოლოს მოვიყვან კიდევ ერთ სარწმუნო ჰადისს რომელიც გვასწავლის ისლამში არ არსებულ საქმეთა ბათილობას, რომელიც შეიძლება მრავალ საქმეში საზომად გამოვიყენოთ:
مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ فَهُوَ
„ვინც ამ ჩვენს საქმეში (რწმენაში) მასში არ არსებული რამე გამოიგონოს ის (საქმე) მიუღებელია.„[11]
[1] სურა ჰაშრ 59/7.
[2] ბუჰარი, ლიბას, 64. მუსლიმ ტაჰარე, 54.
[3] ალ-ბიდაე, ტ. IV, გვ. 269. იბნი ჯერირისგან ისჰაყის გზითაა გადმოცემული.
[4] მუსლიმ, ტაჰარე, 56. ებუ დავუდ ტაჰარე, 29. ნესაი, ზინე 1.
[5] მუსლიმ, ტაჰარე, 2/16, ჰადისის ნომერი 53.
[6] ებუ დავუდ, ლიბას, 4.
[7] სურა ჰაშრ, 59/7.
[8] სურა აჰზაბ 33/21.
[9] სურა ნისა 4/80.
[10] სურა ნეჯმ 53/3-4.
[11] მუსლიმ, უყდიიე 3242
წვერის შესახებ მეზჰებ იმამების ფეთვა
ოთხივე მეზჰების იმამების მიხედვით წვერის გაპარსვა ჰარამი, ხოლო გამპარსავი ფასიყია[1]. “ალ-მენჰელუ’ლ-აზბულ’ლ-მევრუუდ, ფიი შერჰ-ი სუნენ-ი ებუუ დავუდ” სახელობის ნაშრომის მქონე შეიხ მუჰამმედ ელ-ჰატტაბი ამბობს რომ:
“წვერის გაპარსვას მუჯთეჰიდი იმამები, იმამი ებუ ჰანიფე, იმამი მალიქი, იმამი შააფი, იმამი აჰმედ ბინ ჰანბელი და სხვა დიდი ალიმების მიხედვით ჰარამია.” ასევე ამბობს, რომ: “ჰარამობის შესეხებ მოყვანილ ჰადისებზე დაყრდნობით საქმის შესრულების აუცილებლობას გვამცნობს. რადგან ალიმები ვალდებულნი არიან გვამცნონ ალლაჰის შუამავალის ჰადისები და მათში ნაკლი არ შეიტანონ.” ასევე ამბობს, რომ: “ამ ბოლო დროს ბევრმა სამეცნიერო შრომებით დაკავებულმა პირმა წვერი გაიპარსა და ულვაშები გამოუშვა; მათშორის ზოგიერთებმა ქაფირებს დაემსგავსნენ და ულვაშების კიდურებიც დაიმოკლეს, მხოლოდ ცხვირის ქვეშ დაიტოვეს; ამგვარად უვიცთა უმრავლესობა მათი შემხედვარე მოტყუვდა.” იბნი ჰაზმი “მუჰალლა” სახელობის წიგნში ასე ამბობს: ულვაშების დამოკლება და წვერის გამოშვება ფარძია. ამის არგუმენტი იბნი ომერის (კმაყოფილი იყოს ალლაჰი მისგან) მიერ მაღალი ხარისხით გადმოცემული ეს ჰადისია: خا لفوا المشركين ووفروا اللحى واحفواا لشوارب. “მუშრიქთა საპირისპიროდ მოქეცით ულვაშები დაიმოკლეთ და წვერი გამოუშვით.”[2]
“ალ-იბდა’ ფიი მადარრილ-იბთიდა” სახელობის ნაშრომის ავტორიც ასე ამბობს: “ოთხი დიდი მეზჰების იმამები ერთხმათ ეთანხმებიან იმ აზრს, რომ წვერის გაშვება ვააჯიბია, ხოლო გაპარსვა ჰარამი.
1. იამი ებუ ჰანიფე “ალ-დურრუ’ლ-მუხთარ” სახელობის წიგნში თავის აზრს ასე გამოხატავს: მუსლიმანისთვის წვერის გაპარსვა ჰარამია. “ნიჰაე” სახელობის წიგნში კი ასეთ განმარტებას გვაძლევს: “წვერის ერთი ხელის მოდებისოდენაზე მეტის მოჭრა ვაჯიბია. მაგრამ ერთი ხელისმოდებისოდენაზე უფრო ნაკლების დატოვება და ქალის მსგავსი ცხოვრების სტილის აღება არცერთ აღმოსავლელ ალიმს მუბაჰად არ ჩაუთვლია. წვერის მთლიანად მოპარსვა კი, ინდოელების, ებრაელების, მაზდეანების და არამუსლიმანების საქმეა.
2. მალიქი მეზჰების დიდი ალიმები კი: წვერის გაპარსვას ჰარამად თვლიან და ასევე დასძენენ, რომ თუ წვერი მოუხდენარი და ულამაზო იქნება მაშინ კაცმა უნდა შემოიკეთოს და ლამაზად დაიყენოს. ებულ ჰასენის “შერჰუ’რ-რისაალე” სახელობის ნაშრომში და განმარტებებში ასეა გადმოცემული.
3. “შერჰ’ლ უბააბ” სახელობის ნაშრომში შაფი მეზჰების მოწინავე იმამების შეხედულებებია გადმოცემული. შეიხაან (ორი შეიხი ანუ იმამი რაფიღი და იმამი ნავავი) ამბობენ რომ: წვერის გაპარსვა მექრუჰია. ამ აზრს არ დაეთანხმა იბნირ-რაფიღა და შაფის “უმმ” სახელობის ნაშრომიდან არგუმენტით შეეწინააღმდეგა. ეზრაღი ამბობს რომ: “სინამდვილეში უმიზეზოდ მთლიანად გაპარსვა ჰარამია.” იბნი ყასიმ ალ-იბადის ზემოთ ხსენებულ ნაშრომის განმარტებაშიც მსგავსი შეხედულებაა მოხსენებული.
4. ჰანბელი მეზჰების მოწინავე იმამებსაც წვერის გაპარსვის ჰარამობის თაობაზე არგუმენტი მოჰყავთ. ამათგან ზოგიერთები “ყველაზე უფრო მხარდასაჭერი შეხედულება ისა, რომ წვერის გაპარსვა ჰარამიაო ამბობენ.” გარდა ამისა “შერჰუ’ლ-მუნთეჰა”, “შერჰუ მანზუმეთი’ლ-აადააბ” და სხვა ნაშრომებს თუ გადავხედავთ იგივე აზრი თვალნათლივ ჩანს.
[1] ფასიყი მოურიდებლად ცოდვის ჩამდენი.
[2] მუსლიმ, ტაჰარე, 2/16, ჰადისის ნომერი 53.
|